| του Γιώργου Πισσαλίδη |
 |
) Έλλι και Καρλ, ένα από τα ωραιότερα ζευγάρια της οθόνης. |
) Η αφίσα του «Ψηλά στον Ουρανό». |
) «Λυπάμαι, η πτήση είναι προσωπική». |
) Η φιλία Καρλ και Ράσελ δεν ξεκινά καλά. |
) Ο Καρλ φτάνει στο μέρος των ονείρων του. Είναι όμως αυτό αρκετό; |
) Σύσσωμη η παρέα του Καρλ Φέργκινσον. |
Συνδέσεις |
Είναι πολλοί οι αναγνώστες μας, που μας ρωτούν σε τι ταινίες να πάνε τα μικρά τους παιδιά, παίρνοντας υπ’ όψιν και τις ανάλογες ιδέες που θέλουν να περάσουν στην νεότερη γενιά. Η καλύτερη απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι το «Ψηλά στον Ουρανό», το τελευταίο αριστουργηματικό καρτούν της Pixar, που αυτήν την στιγμή σπάει ταμεία στην χώρα μας. Πρόκειται για μία ταινία που απευθύνεται κυρίως σε ενήλικες και που για αυτόν τον λόγο άνοιξε το φετινό Φεστιβάλ Καννών.
Για την ιστορία να πούμε ότι η Pixar ξεκίνησε το 1978 ως ανεξάρτητη και κατέληξε το 2001 θυγατρική της Disney Films. Έχει κερδίσει 6 φορές το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων, και αυτό με το να προωθεί παραδοσιακές και θετικές αξίες για τα παιδιά. Έτσι σε φιλμ όπως το «Ψάχνοντας τον Νέμο», οι «Απίθανοι», ο «Ρατατούης» και ο «Wall-e» εξυμνούνται οι αξίες του προσωπικού οράματος συνδυασμένου με μια ηθική στάση ζωής, της οικογένειας, του ηρωισμού και της παράδοσης που νικά τον εκσυγχρονισμό. Από δε τον «Ρατατούη» (2007) και έπειτα, οι ταινίες της Pixar απευθύνονται όλο και περισσότερο στο ενήλικο κοινό. Έχουμε δηλαδή, μια εταιρεία κινουμένων σχεδίων που προωθεί τις δικές μας παραδοσιακές ή δεξιές αξίες, και που θα έκανε περήφανο τον Ουώλτ Ντίσνεϊ αν ζούσε.
Σε αυτό, το δέκατο φιλμ της Pixar σε σκηνοθεσία Πήτερ Ντόκερ και Μπομπ Πήτερσον, γνωρίζουμε τον Καρλ και την Έλλι, δύο παιδιά του οικονομικού κραχ που τα συνδέει η αγάπη τους για την περιπέτεια. Λατρεύουν τον εξερευνητή Τσαρλς Μανζ, που ζούσε στους Παραδείσιους Καταρράκτες στην ζούγκλα της Νότιας Αμερικής, που όμως οι επιστήμονες θεωρούσαν απατεώνα. Βλέπουμε την πανέξυπνη Έλλι να αλλάζει την ζωή του συνεσταλμένου Καρλ Φρέντιγκσεν, να παντρεύονται, να ζουν μια ευτυχισμένη ζωή και να θέλουν πάντα να ταξιδέψουν στους Παραδείσιους Καταρράκτες. Όμως τα προβλήματα της ζωής (μια αποβολή, ένα ατύχημα, μία αρρώστια) θα τους στερήσουν το όνειρο μέχρι που κάποια στιγμή η Έλλι θα φύγει από την ζωή. Μέσα σε δέκα λεπτά, με ελάχιστο διάλογο, το «Ψηλά στον Ουρανό» μας δίνει την καλύτερη οικογενειακή ιστορία που πέρασε σε ταινία κινουμένων σχεδίων, θυμίζοντας περισσότερο το σινεμά του Κάπρα και του Λιούμπιτς. Μια ιστορία που όποιος είναι πάνω από 35 χρονών σίγουρα θα ταυτιστεί μαζί της.
Η συνέχεια έχει για ήρωα τον 78χρονο Καρλ Φέργκινσον (με την φωνή του Έντ Άσνερ, του τηλεοπτικού «Λου Γκραντ» των ‘80ς) που όχι μόνο είναι ο πιο ανορθόδοξος ήρωας καρτούν, λόγω της ηλικίας του, αλλά θυμίζει και τον Ζάχο Χατζηφωτίου! Ο Καρλ ζει λοιπόν μόνος με τις αναμνήσεις της Έλλι, που παρόλο που πέθανε πρόσφατα είναι πανταχού παρούσα στην ταινία. Έχει καταλήξει λίγο ιδιότροπος και κατσούφης, αλλά αρνιέται να δώσει το παλιό του σπίτι για αντιπαροχή ή να πάει να ζήσει σε γηροκομείο. Έτσι αρπάζει την τελευταία ευκαιρία να εκπληρώσει το κοινό όνειρο του ίδιου και της Έλλι: να πάει να ζήσει στην ζούγκλα της Νοτίου Αμερικής. Για αυτόν τον λόγο μετατρέπει το σπίτι του σε αερόστατο, προσθέτοντας χιλιάδες μπαλόνια ηλίου.
Ενώ όμως κάθεται άνετα στο ιπτάμενο σπίτι του ανακαλύπτει ότι δεν ταξιδεύει μόνος του. Μαζί του και χωρίς την θέληση του, είναι ο Ράσελ, ένας λίγο μπουνταλάς πρόσκοπος που θέλει να κερδίσει το τελευταίο βραβείο «Βοήθειας Ηλικιωμένων» για να γίνει Ανιχνευτής. Έτσι αρχίζει ένα ταξίδι αυτογνωσίας και για τους δυο τους και μια φιλία που θα υποκαταστήσει την οικογένεια, που δεν γνώρισαν. Ο Καρλ θα αποκτήσει τον γιο που δεν είχε, και ο Ράσελ θα αποκτήσει ένα άλλο είδους πατέρα που θα είναι κοντά του, πιο πολύ από τον βιολογικό.
Σε αυτό το ταξίδι ο Καρλ θα μάθει να είναι ανοικτός σε ότι καινούργιο του παρουσιάζεται. Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο μάθημα ζωής. Θα φτάσει στους Παραδείσιους Καταρράκτες, αλλά θα καταλάβει ότι αυτό δεν αρκεί. Μέσα από μια περιπέτεια που συμπεριλαμβάνει ένα εξωτικό πουλί (που ο Ράσελ αποκαλεί Κέβιν, πριν μάθει ότι είναι θηλυκό), σκύλους που εκφράζουν τις σκέψεις τους μέσα από ηλεκτρικά κολάρα και που το κυνηγούν για λογαριασμό του ημίτρελλου αφεντικού τους, που δεν είναι άλλος από τον Τσαρλς Μανζ (με την φωνή του Κρίστοφερ Πλάμερ της «Μελωδίας της Ευτυχίας»), ο Καρλ θα αλλάξει ριζικά. Δεν θα μάθει μόνο να προσφέρει και να σχετίζεται, αλλά θα καταλάβει ότι η καθημερινή ζωή που θεωρείται «βαρετή» είναι η πιο ουσιαστική. Όπως λέει και ο Ράσελ: «Τα πιο βαρετά πράγματα είναι αυτά που θυμάμαι καλύτερα».
Από την άλλη θα ανακαλύψει ότι ο ευτυχισμένος γάμος του με την Έλλη ήταν η μεγάλη περιπέτεια της ζωής τους. Όμως αυτό το σπίτι που την θυμίζει έχει καταλήξει ένα βάρος που δεν τον αφήνει να προχωρήσει στην ζωή. Για αυτό το ξεφορτώνεται με την έννοια του υλικού αγαθού. Όπως λέει κάποια στιγμή: «Δεν ήταν παρά ένα σπίτι». Τέλος μέσα από την αντιπαράθεση στην πραγματοποίηση του παιδικού του ονείρου του Καρλ και στο όνειρο του Μαντζ να βρει το τέρας των Παραδείσιων Καταρρακτών για να αποκαταστήσει την φήμη του, τίθεται το θέμα της ηθικής και της απλοχεριάς. Αλλά και το τι πρότυπα πρέπει να έχει κανείς.
Γενικά, έχουμε ένα αριστουργηματικό συνδυασμό άκρατης φαντασίας και ρεαλισμού, έμπλεη θετικών αξιών. Μία ιστορία για την μοναξιά των ηλικιωμένων που μετατρέπεται σε περιπέτεια για ενήλικες, αλλά και παιδιά. Ένα φιλμ που σε κάνει να χαμογελάσεις, αλλά και να σκεφτείς. Ενώ η νοσταλγική μουσική του Μάικλ Τζιάκομι δημιουργεί μία ζεστή αγκαλιά για τον θεατή.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 20ης Σεπτεμβρίου 2009 της εφημερίδας Ελεύθερος Κόσμος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου